โรคริดสีดวงทวารหนัก  คือโรคที่เกิดความผิดปกติ ของติ่งเนื้อของทวารหนักเกิดการยื่นออกมา ซึ่งพบได้บ่อยและเป็นปัญหาสำหรับประชาชนทั่วไป

แบ่งได้เป็น ๒ ชนิดใหญ่คือ ริดสีดวงทวารหนักภายใน และริดสีดวงทวารหนักภายนอก 

สาเหตุของริดสีดวงทวารหนัก

ส่วนใหญ่เกิดจากการเบ่งถ่ายอุจจาระบ่อยๆ นานๆ ซึ่งเป็นผลของท้องผูก การตั้งครรภ์ พฤติกรรมการดำรงชีวิต และลักษณะของการถ่ายอุจจาระ การกลั้นอุจจาระ เป็นต้น 

การปฏิบัติดูแลตนเอง
อาการและความรุนแรงของโรคจะทุเลา บรรเทาได้อย่างมาก ด้วยการดูแลปฏิบัติตนเองที่ดีดังนี้ 

 ๑. ควรนั่งแช่น้ำอุ่น ๑๐-๑๕ นาที วันละ ๓ ครั้ง เพื่อช่วยลดอาการปวด การอักเสบ และช่วยทำความสะอาดบริเวณที่เป็นโรค

 ๒. ควรหลีกเลี่ยงอาการท้องผูก เพราะท้องผูกเป็นสาเหตุที่สำคัญอย่างหนึ่งของริดสีดวงทวารหนัก ทั้งเป็นสาเหตุของการเบ่ง และทำให้อุจจาระแข็ง ซึ่งมีวิธีแก้ไขอาการท้องผูกดังนี้

• กินอาหารที่มีเส้นใยสูง เช่น ผัก ผลไม้ และเมล็ดธัญพืช เพื่อช่วยให้อุจจาระนุ่มขึ้น

• ควรดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ ๘ แก้ว หรือ ๒ ลิตร อย่างสม่ำเสมอ

• ควรหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และกาเฟอีน เช่น สุรา เบียร์ ไวน์ กาแฟ ชา น้ำโคล่า เพราะจะทำให้ร่างกายขาดน้ำ อุจจาระแข็ง และถ่ายลำบากขึ้น

• ควรหลีกเลี่ยงกลั้นอุจจาระ

• ไม่ควรนั่งหรือเบ่งอุจจาระโดยไม่รู้สึกปวดจะถ่าย

 ๓. ควรหลีกเลี่ยงการขัดถูบริเวณทวารหนักอย่างรุนแรง เพราะจะยิ่งระคายเคืองริดสีดวงทวารหนัก

 ๔. ควรออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพราะจะช่วยเพิ่ม กระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้ ทำให้ถ่ายอุจจาระได้ง่าย

การใช้เป็นยาสมุนไพรไทยในอาการริดสีดวงทวาร

เพชรสังฆาตเป็นสมุนไพรอีกหนึ่งชนิดที่รักษาอาการริดสีดวงทวารและหาซื้อได้ง่ายในรูปแบบแห้ง (หาซื้อได้ตามร้านขายยา)โดยให้รับประทานก่อนอาหาร และ ก่อนนอน โดยรับประทานติดต่อกัน 1 สัปดาห์ อาการจะดีขึ้น 

ขอบคุณข้อมูลบางส่วนจาก kapook.com

ขอบคุณข้อมูลบางส่วนจาก ไทยสมุนไพร.net

ขอบคุณข้อมูล หมอชาวบ้าน

เรียบเรียง โดย พท.ภ ฐิตินันท์ ฉิมพาลี